Ik kreeg een hartaanval. De oplossing klopte niet.
Als performance mentor zie ik het keer op keer: mensen die tot grote hoogtes stijgen, doen zelden wat de massa doet. Ze stellen vragen waar anderen stoppen met denken. Ze durven het heersende verhaal te bevragen. Dat geldt niet alleen voor business of sport, maar zeker ook voor gezondheid. In deze serie artikelen over de Human Performance Code duiken we dieper in elk onderdeel van het systeem. Vandaag is het tijd voor Human Health. We weten inmiddels wel hoe belangrijk ons lichaam is. Het is ons voertuig dat ons brengt waar we willen zijn. De hoofdonderwerpen die ik altijd aanhaal zijn: voeding – oftewel, welke brandstof gooi jij in je tank? Inspanning – wat doe jij om je lichaam sterker te maken? En herstel – hoe zorg je dat je lichaam voldoende herstelt om weer topprestaties te leveren?
Wat we minder vaak bespreken, maar wel gaan doen, is: wat als je een probleem hebt of hebt gehad? Dan wil ik alles weten. Hoe lossen we het op? Waarmee? Wat kan ik nog meer doen? Hoe voorkom ik afhankelijkheid? Hoe werkt het nou eigenlijk in het lijf? Oftewel: ik duik dan volledig het rabbit hole in. Performers kiezen andere routes dan de massa, en dat betekent dat ik niet zomaar aanneem wat er gezegd wordt, ook niet in de medische wereld. Vandaag: cholesterol, hart- en vaatziekten, en de medische wereld die daar omheen gebouwd is. Ik wil je iets laten zien, niet om je te overtuigen maar om je bewust te maken. Ik ben geen arts, maar wel bovengemiddeld nieuwsgierig. Ik heb de tijd om dan die onderzoeken te lezen, conclusies aan te horen en deze te vergelijken met de huidige normen op dit onderwerp.
Het verhaal en de waarheid
Al heel lang wordt ons verteld: hoog cholesterol = slecht. Het zou aderen verstoppen, hartaanvallen veroorzaken en dus verlaagd moeten worden. De oplossing? Statines. Tientallen miljoenen mensen slikken deze cholesterolverlagers dagelijks. Er is zelfs voorgesteld om ze in het drinkwater te doen. Lees dat laatste nog eens.... Maar goed, wat als dat hele verhaal niet klopt? Of in ieder geval: wat als het maar een halve waarheid is, gebouwd op economische belangen en selectieve wetenschap? Laten we eerlijk zijn. Een goede autoverkoper is succesvol omdat hij veel auto’s verkoopt. Een bakker is succesvol als hij veel brood verkoopt. Wat maakt een farmaceut succesvol? Precies... Het economische belang is gigantisch. De jaaromzet van statines is ruim 19 miljard dollar, oftewel 19.000.000.000. Dat zijn een heleboel nullen. Zou het dan kunnen zijn dat het belang van de aandeelhouders soms zwaarder weegt dan dat van de gebruiker?
Nieuwe inzichten uit onafhankelijk onderzoek laten een andere kijk zien. Wat als cholesterol niet de vijand is, maar een hulpdienst? In deze analogie is insulineresistentie de brandstof, de ontsteking aan je vaatwanden de brand, en HDL cholesterol de brandweer die komt blussen. Cholesterol is dan niet de oorzaak van hart- en vaatziekten, maar een reactie op schade die elders ontstaat. Als er brand is, is het logisch dat de brandweer ter plekke is en ook waterschade maakt, dat maakt de brandweer nog niet de schuldige. Wat betekent dit? Dat een verhoogd cholesterolgehalte mogelijk een gevolg is van een ontstekingsreactie in het lichaam, veroorzaakt door insulineresistentie, vaak het gevolg van teveel buikvet, chronisch hoge bloedsuikerspiegels en een overbelast metabolisme. Het probleem zit dan niet in de cholesterol zelf, maar in het systeem dat schade blijft veroorzaken. Wat doen we met de medicatie dan? Precies bezuinigen op de brandweer en zo niet elke brandhaard kunnen blussen. Wat weinig mensen weten: er is geen 100% sluitend bewijs dat een hoog cholesterol daadwerkelijk de oorzaak is van hartziekten. Er zijn zelfs studies die aantonen dat een lager cholesterol het risico op overlijden verhoogt. Een groot deel van de medische wereld is echter gebouwd rond het idee van "cholesterol = gevaarlijk" en dat idee heeft, zoals je hebt kunnen lezen, jaarlijks miljarden opgeleverd.
Universitaire ziekenhuizen krijgen hun financiering van? Precies: farmaceuten. In sommige landen worden artsen betaald om deze recepten uit te schrijven, daar is het commerciële belang veel duidelijker zichtbaar. Artsen die zich niet aan het protocol houden, worden vaak aangesproken door hun leidinggevenden. Want zonder die farmaceutische financiering komt een ziekenhuis financieel in de knel. Zo kan een volledig oprechte en integere arts kennis tot zich nemen, ervan uitgaande dat het de huidige waarheid is, terwijl de producenten van die middelen het eigenlijk beter weten. Testresultaten worden gemanipuleerd, nieuwe studies genegeerd of klein gehouden, en onderzoekers worden onder druk gezet of bedreigd met het einde van hun carrière. Wie écht diep graaft, leest de meest schrijnende verhalen van artsen die vanuit idealen werkten en vervolgens kapotgemaakt werden. De enige conclusie die je dan kan trekken is dat er een verband is tussen het monddood maken en de hoeveelheid nullen op de jaarrekening.
Statines zijn inmiddels een van de meest voorgeschreven medicijnen ter wereld. De farmaceutische industrie heeft er meer dan 1.000 miljard dollar aan verdiend. En toch zijn er wetenschappelijke onderzoeken gedaan, zorgvuldig en goed uitgevoerd, waaruit blijkt dat:
De gemiddelde levensverlenging door statines? 3 tot 4 dagen (dus niet de beloofde jaren).
De kans op bijwerkingen? 20% of meer (dus aanzienlijk meer dan de 2% volgens de fabrikanten).
De bijwerkingen zelf? Spierpijn, geheugenverlies, depressie, zenuwschade, diabetes type 2, leverproblemen (mooie is dat hier ook medicatie voor te verkrijgen is)
En toch blijft het advies: slikken.
Wakker worden uit de hypnose
Wat verdient een farmaceut eigenlijk aan een mensenleven? In Nederland geeft een gemiddelde burger in zijn leven tussen de €30.000 en €70.000 uit aan medicijnen. In de VS kan dit oplopen tot wel $120.000 per persoon. En van elk duizend euro aan medicijnverkoop blijft er gemiddeld €200 tot €300 netto winst over voor de farmaceut. Als je dit doorrekent, verdient de industrie duizenden tot tienduizenden euro’s winst per mensenleven. Tel daar herhaalmedicatie, combinatiemiddelen, screenings en bijwerkingenbehandelingen bij op, en je begrijpt: het is een businessmodel dat draait op langdurige afhankelijkheid.
Dus wat als we collectief gehypnotiseerd zijn door een systeem dat ooit met goede bedoelingen begon, maar nu vooral zichzelf in stand houdt? Wat als we keuzes maken, niet vanuit bewustzijn, maar vanuit vertrouwen in een leverancier die voornamelijk commerciële belangen heeft? Ik geloof niet dat artsen kwaad willen. Integendeel. Veel artsen handelen vanuit oprechte overtuiging dat ze het juiste doen. Maar wat als hun opleiding, richtlijnen en nascholingen zó zijn beïnvloed door de industrie, dat ze keuzes maken die hen logisch lijken, maar nooit écht onafhankelijk zijn geweest? Daar zit voor mij de crux. Niet in schuld of complotdenken, maar in het onderschatte belang van bewustzijn. Je kunt niet kiezen als je niet weet dat er iets te kiezen valt.
Wie bepaalt eigenlijk wat waar is? In de praktijk blijkt dat veel medisch onderzoek, richtlijnen en kennisproductie sterk afhankelijk zijn van de farmaceutische industrie. Zij bepalen grotendeels welke onderzoeken gefinancierd worden, welke uitkomsten breed verspreid worden en welke behandelingen standaard worden. Universiteiten ontvangen onderzoeksgelden, medische congressen worden gesponsord, en veel ‘onafhankelijke’ studies worden in werkelijkheid betaald door de producent van het middel dat onderzocht wordt. Dit betekent niet dat elke arts corrupt is, maar het betekent wel dat het systeem waarin zij opereren gebouwd is op afhankelijkheid. Wie betaalt, heeft invloed en ook op onze ideeën over gezondheid.
In de rabbit hole
Dieper in de stof kwam ik iets opmerkelijks tegen. Steeds meer onderzoeken spreken de huidige aanpak met statines tegen. Mooi, zou je zeggen. Maar ik ben ook ondernemer en stel mezelf dan de vraag: waarom zou een industrie die 19 miljard per jaar verdient, dat systeem ter discussie stellen? Ze gaan dit nooit zo maar opgeven, er moet iets anders zijn. In het verleden is al duizenden keren bewezen dat de farmaceutische industrie onjuiste, onvolledige of strategisch gemanipuleerde informatie verspreidt in het belang van winst. En toen dacht ik ineens: wat als er iets anders aankomt? Een nieuw ‘medicijn’, een alternatief? En jawel… daar is het afvalmiddel.
Je kent het verhaal vast wel. Een medicijn voor diabetes type 2, met als ‘bijwerking’ gewichtsverlies. De werkzame stof, semaglutide, vertraagt de maaglediging en geeft sneller verzadiging. Resultaat: je valt af als een malle. In een wereld die geprogrammeerd is op instant satifaction is dat natuurlijk helemaal fantastisch. Meer dan 50% van de volwassenen in Nederland heeft overgewicht. In de VS is dat boven de 75% waarvan 15% last heeft obesitas. En nu is er iets op de markt dat dit in 3 tot 6 maanden tijd kan oplossen. Maar de mentale transformatie blijft geheel achter. En dus komt bij het gros het gewicht weer terug. Koekoek!! Dit is dus de bedoeling! Gelukkig is er dan weer een herhaaldosis van dat prikje of pilletje. Overgewicht als chronische ziekte? Dan kun je dus structureel medicatie voorschrijven. De langzame, bewuste route, leefstijlverandering wordt zelden nog gekozen. Die is simpelweg niet winstgevend genoeg voor zowel de food als de farma sector.
Wanneer je dacht dat de statines met 19 miljard per jaar veel winst maken, kijk dan is naar dit. Wanneer de Semaglutide behandeling (werkzame stof van Ozempic) als herhaalrecept wordt ingevoerd in de VS, en we rekenen met 15% van de volwassen bevolking met overgewicht deze behandeling structureel gebruikt, dan levert dat de farmaceutische industrie naar schatting ruim 106 miljard dollar per jaar op.
Dat is dus geen hype. Het is een nieuw, potentieel nóg veel extreem lucratiever verdienmodel dan statines ooit waren. Dus vraag ik me af: is dit een oprechte medische doorbraak, of een perfecte vervanger voor statines? Toen ik ging kijken naar de testresultaten, viel me iets op. Alle ‘onafhankelijke’ instituten die deze studies uitvoerden… werden gefinancierd door de leverancier zelf.
Ik zeg overigens niet dat het niet werkt. Ik zeg alleen: er zit meer achter een revolutionair medicijn dan je denkt. Moet je het dan niet nemen? Dat is jouw keuze. Gelukkig leven we in een vrije wereld en ben jij autonoom in wat je besluit. Maar wees je wel bewust van wat er speelt. Zijn de resultaten en beperkte bijwerkingen écht wat ze lijken? Of is er sprake van strategische manipulatie van onderzoeksresultaten – keurig binnen de marges van wat wettelijk is toegestaan?
Wat jij hiervan kunt leren
Vraag je altijd af: Wie verdient aan dit advies?
Gezondheid is complex, maar nooit zo simpel als een getal (zoals je LDL-waarde).
Symptoombestrijding is nooit de weg naar duurzame gezondheid.
Jij bent verantwoordelijk voor jouw lichaam. Laat je niet bang maken – laat je informeren.
Waarom ik dit schrijf
In mijn werk zie ik dagelijks hoe mensen hun gezondheid uitbesteden. Ik heb zelf een hartaanval gehad, gevolg van te hoog cholesterol werd mij verteld. Bloedverdunners, cholesterolverlagers en bloeddrukmedicatie zouden mijn hele leven deel moeten worden van mijn ochtendroutine. Ik vroeg of er andere mogelijkheden waren. “Nee, kansloos,” werd gezegd. Ik slik een deel nog steeds. Soms toch uit angst. Wat als ik helemaal stop, gaat het dan goed? Daarom ben ik me gaan inlezen. En hoe verder ik kwam, hoe meer mijn mond openviel van verbazing over wat ik las. Langzaam durf ik een andere mening te vormen, samen met artsen die open staan voor een ander geluid en zelf ook zien wat er gebeurt. Gezondheid begint met bewustzijn. Begrijpen wat er écht speelt. De moed hebben om vragen te stellen. En jezelf de centrale speler maken in je eigen gezondheid. Dat betekende voor mij: niet zomaar aannemen wat de witte jas zegt, ondanks alle goede bedoelingen. Want goed bedoeld is niet altijd goed gedaan.
De Human Performance Code is wat ik leef en is niet door mij ontwikkeld als een trucje, maar een systeem voor bewust leven. Gezondheid speelt daarin een cruciale rol. Je dagelijkse keuzes doen ertoe, juist ook de onbewuste. En echte high performers laten zich niet leiden door dogma, maar door helderheid, ervaring en lef.
Tot slot
Dit artikel is geen medisch advies. Het is een uitnodiging om te denken, te onderzoeken, te voelen. En om je gezondheid niet te baseren op angst, maar op inzicht. Misschien is dat wel de meest radicale keuze die je kunt maken in een wereld waarin gehoorzaamheid vaak beloond wordt en bewustzijn zelden aangemoedigd.
Bronnen:
Malcolm Kendrick, The great cholesterol con
Dr. Duane Graveline, The statin damage Crisis
Diverse medische publicaties over statins, cholesterol en hartziekten (o.a. The Lancet, Cochrane Reviews)